Er worden op de wereld duizenden talen gesproken, maar wetenschappers
voorspellen dat er uiteindelijk maar een paar honderd van overblijven. Hoe komt het dat kleinere talen uitsterven? Kunnen kleinere talen worden gered? Of kunnen we maar het beste gewoon met elkaar overstappen op het Engels? In deze cursus leer je over de kenmerken van minderheidstalen en de samenlevingen die minderheidstalen spreken. Door de cursus leer je hoe het komt dat sociale en politieke factoren kunnen voorkomen dat een taal uitsterft en hoe je zinvolle uitspraken kunt doen over de vitaliteit van een taal. Hoewel de nadruk in dit vak ligt op het Fries als minderheidstaal, werken wij ook met case studies over andere delen in Europa. Dit is een cursus van 2 x 5 ECTS.

Aan het begin van de ‘Frisian Track’ wordt studenten aangeleerd om het Fries op academisch niveau te schrijven. Een kwaliteit waar de studenten in het verdere traject niet zonder kunnen. Taalvaardigheid I is opgesplitst in twee deelmodules van elk 5 ECTS. Het vak wordt gegeven door Willem Visser, een ervaren Fries taalkundige. Van studenten wordt verwacht dat ze het Fries al redelijk kunnen verstaan, spreken en lezen. Anders wordt hen eerst een cursus Fries voor niet-Friestaligen aangeraden. Iedere student houdt in ieder geval een presentatie. Er zijn wekelijke opdrachten en het vak wordt afgesloten met een schriftelijk tentamen. Dit is een cursus van 2 X 5 ECTS

Dit vak is het vervolg op Friese Taalvaardigheid I en wordt wederom verzorgd door Willem Visser. Het biedt een verdere verbreding en verdieping van de Friese schrijfvaardigheid. Studenten worden getraind in het schrijven van soepel Fries in verschillende genres, zoals mails, formele brieven en sollicitaties, maar vooral in academische genres als recensies, onderzoeksverslagen en essays. Verder maakt het vak studenten bewust van de Friese taalnorm. Iedere student houdt in ieder geval een presentatie. Er zijn wekelijkse opdrachten en het vak wordt afgesloten met een schriftelijk tentamen. Dit is een cursus van 2 X 5 ECTS.

In dit college leert de student over de Friese geschiedenis met al zijn verschillende betekeningslagen: de mythen van de middeleeuwen, de Friese Vrijheid, de opkomst van een verstedelijkte markteconomie in de vroegmoderne tijd en de totstandkoming van die ‘typisch Friese’ plattelandscultuur in de 19e en 20e eeuw die iedereen bewust of onbewust zo goed kent. Historicus en hoogleraar Goffe Jensma hanteert de ‘topografische’ methode: iedere twee weken staat een Friese stad, een dorp of een ander landschapselement centraal. Door van die plekken de geschiedenis door de eeuwen heen te reconstrueren, krijgt de student kennis en inzicht in de verrassend gelaagde cultuurgeschiedenis van Fryslân. Historische schrijf- en onderzoeksvaardigheden worden bijgebracht door wekelijkse opdrachten, een presentatie en een paper. Dit is een cursus van 10 ECTS.

Het voortbestaan van het Fries is nauw verweven met de geschiedenis van de
Friese literatuur. In dit college worden de eigenaardigheden van de Friese taa bestudeerd door samen een aantal van de belangrijkste teksten uit de Friese literaire canon te lezen en te analyseren. Docent Goffe Jensma, hoogleraar Friese taal- en letterkunde, legt hierbij nadruk op de maatschappelijke functies van literatuur en op de representaties van de Friese maatschappij in de literatuur van met name de 19 e en 20 e eeuw. Zo plaatst dit vak de Friese literatuur in het kader van Fryslân als minderheidscultuur. Onderzoeksvaardigheden op het gebied van literatuurwetenschap worden de student bijgebracht door wekelijkse opdrachten, een presentatie en een paper. Dit is een cursus van 10 ECTS.

Dit vak geeft de student basale kennis van grammatica in het algemeen– fonologie, morfologie en syntaxis – en van de grammatica van het moderne Fries in het bijzonder. Docent Willem Visser, een ervaren Fries taalkundige, behandelt in de collegereeks specifieke onderdelen van de Friese grammatica. Zo leert de student gelijktijdig over het universele en over het typisch Friese in klankleer, woordvorming en zinsbouw. Aan de hand van wekelijkse opdrachten kan de student laten zien dat hij/zij de collegestof beheerst door die toe te passen op concreet taalmateriaal. Het vak wordt afgesloten met een schriftelijk tentamen. Dit is een cursus van 10 ECTS.

Oudfries is de middeleeuwse voorloper van het hedendaagse Fries. Het wordt wel ‘the first cousin of English’ genoemd. Aan geschreven bronnen zijn vooral rechtsteksten overgeleverd uit de periode 1100-1550. Docent Anne Popkema, coauteur van het Oudfries woordenboek, geeft de student een inleiding in de grammatica en de bronnen van het Oudfries. Aan het einde van de collegereeks kan de student niet alleen met behulp van een woordenboek een stuk Oudfries vertalen, maar kan hij/zij zo’n tekst ook begrijpen in de context van de maatschappelijke, politieke, rechts- en taalgeschiedenis van de Middeleeuwen. Wekelijkse opdrachten bereiden de student voor op een schriftelijk tentamen aan het einde van de cursus. Dit is een cursus van 10 ECTS.